Nagihan KALSIN
Kripto varlıklara ilişkin düzenlemeler içeren Sermaye Piyasası Kanunu’nda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın hazırladığı etki analizine göre; Türkiye’deki kripto varlıkların cari değeri 7,1 milyar dolar olarak hesaplandı. 20 milyonu platformlarda olmak üzere yurt içinde yaklaşık 21 milyon kripto varlık yatırımcısının olduğu bilgisi paylaşıldı.
20’ye yakın platformun yetkilendirilmesi bekleniyor
Öte yandan, bu düzenleme ile platformların gelirlerinden SPK ve TÜBİTAK’a ayrı ayrı ödeyeceği yüzde 1’lik pay ile ilgili de hesaplama yapıldı. Yapılan çalışmalar kapsamında bilgi talep edilen 10 kripto varlık alım satım platformundan edinilen verilere göre 2023 yılı için platformların faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin toplamı yaklaşık 5 milyar lira olduğu kaydedildi. Söz konusu tutar üzerinden hesaplama yapıldığında ilk yıl yaklaşık 100 milyon lira tutarında bir gelir etkisi öngörüldü.
Düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle ilk aşamada 10 ila 20 kadar platformun yetkilendirilmesi öngörülüyor. İlaveten ilk aşamada 5 ila 10 bankanın saklama lisansı alması bekleniyor. Bu kapsamda söz konusu şirketlere faaliyet harcı verilmesi suretiyle ilk aşamada 11 milyon 243 bin lira ila 22 milyon 486 bin lira aralığında bir kamu geliri elde edilmesi bekleniyor.
Öte yandan, mevcut durumda platformlarda yaklaşık olarak 7 milyar dolar tutarında varlığın saklandığı kaydedildi. Yapılan hesaplama sonucunda; bilgi talep edilen 10 kripto varlık alım satım platformunun toplam kripto varlıklarının, yüzde 29,6’sını en yüksek kapitalizasyona sahip olan üç kripto varlığın oluşturduğu anlaşıldı.
10 milyonun üzerinde bakiyeli hesap olduğu değerlendiriliyor
Etki analizinde Türkiye’deki kripto varlık ekosistemine yüksek bir ilgi olduğuna dikkat çekilirken, yurt içinde faaliyet gösterdikleri bilinen 10 kripto varlık hizmet sağlayıcıdan talep edilen bilgiler kapsamında bu platformlardaki yatırımcı sayıları toplandığında sayının 20 milyon civarı olduğu görüldü. Bu sayının içerisinde birden fazla platformda hesap açan yatırımcılar da olduğu dikkate alındığında toplamda 10 milyonun üzerinde bakiyeli hesap bulunduğu değerlendirmesi yapıldı.
Bu sayının, 2020’de 1,7 milyon olarak öngörüldüğü belirtildi. Sermaye piyasalarında yatırımcı olmak amacıyla yatırım hesabı bulunan ve MKK nezdinde kayden izlenen yatırımcı sayısına bakıldığında ise Türkiye’de sermaye piyasalarında bakiyeli hesabı olan kişi sayısının 12 milyon civarında olduğu belirtildi. Söz konusu veriler kapsamında, kripto varlık ekosistemindeki bakiyeli hesap sayısının sermaye piyasaları ekosistemindeki bakiyeli hesap sayısına yakınsadığı ifade edildi..
